Short selling hay bán khống là cụm từ rất quen thuộc với những ai quan tâm tới tài chính. Đặc biệt đối với thị trường Forex đây cũng chính là cách thức kinh doanh cơ bản. Khi tìm hiểu về forex, đa phần mọi người chỉ biết tới giao dịch những cặp tiền qua CFDs – Hợp đồng chênh lệch. Tuy nhiên ít ai biết rằng đây cũng là hình thức của Short selling. Để hiểu rõ hơn về Short Sale là gì, hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết ngay sau đây.
Short Sale là gì?
Short Sale hay short selling hay short đều có cùng một ý nghĩ là bán khống. Đây là chiến lược kinh doanh dựa vào kỳ vọng giảm giá của những loại tài sản tài chính. Hoàn toàn ngược lại với động cơ đầu tư về chứng khoán. Đây là kỳ vọng cho sự tăng giá cổ phiếu hay công ty tăng trưởng.
Short selling là gì? Đây là khái niệm liên quan trực tiếp tới việc nhà đầu tư trên thị trường bán cổ phiếu để có thể thu về được lợi nhuận. Đặc biệt đối với thị trường Forex đây cũng chính là cách thức kinh doanh cơ bản. Tuy nhiên thực sự họ sẽ không sở hữu nó. Vậy trên thị trường cách Short Sale là gì?
Cách Short Sale trên thị trường
Cách Short Sale là gì? Trong đầu tư, có một nguyên tắc hầu hết ai cũng biết tới đó chính là mua ở đầu gối và bán ra ở vai hay mua ở đáy và bán ở đỉnh. Như vậy điều này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư cần mua cổ phiếu với mức giá thấp trước. Ngay sau khi sở hữu trong tài khoản một lượng cổ phiếu thì chờ giá tăng cao, sau đó bán ra để chốt lời.
Tuy nhiên với Short Sale thì hoàn toàn ngược lại, nhà đầu tư cần bán cổ phiếu với giá cao trước, sau đó đợi giá giảm và mua lại, thu lợi nhuận nhờ vào sự chênh lệch giá cả này. Theo đó việc bán trước và mua sau này sẽ liên quan tới cơ chế là mượn và trả trong bài không.
Do thực sự không sợ hữu cổ phiếu. Vì vậy bạn bắt buộc mượn từ người khác và cụ thể ở đây là nhà môi giới chứng khoán hoặc sàn giao dịch. Ngay sau khi mượn xong thì bạn cần bán chúng ra, cùng mức giá thị trường ở hiện tại và thu về cho bản thân một lượng tiền mặt. Giá của cổ phiếu sau một thời gian sẽ giảm xuống giống như kỳ vọng và bạn mua lại số cổ phiếu này, trả lại cho môi giới.
Chính sự chênh lệch của số tiền bán cổ phiếu được vì vay mượn, số tiền bỏ ra để có thể mua cổ phiếu trả lại là lợi nhuận cho Short Sale.
Ví dụ
Giá của cổ phiếu ABC được nhà đầu tư H dự đoán sau 10 ngày nữa sẽ giảm. Vì vậy anh ấy quyết định Short Sale với hy vọng là thu được lợi từ sự giảm giá cổ phiếu. Vì vậy anh H mượn 1,000 cổ phiếu ABC từ sàn giao dịch với cam kết trả lại sau 10 ngày và sẽ rao bán chúng.
Hiện tại cổ phiếu này có mức giá là 50,000 VND/ 1 cổ phiếu. Như vậy với giao dịch bán, anh H sẽ thu về được 50 triệu đồng. Giá của cổ phiếu ABC đúng 10 ngày đã giảm xuống còn 30,000 VND/ 1 cổ phiếu.
Như vậy anh H phải mua lại 1,000 cổ phiếu ABC sau đó trả cho sàn giao dịch. Tổng số tiền mà anh H cần bỏ ra để có thể mua lại cổ phiếu này là 30 triệu và số tiền đã bán ra là 50 triệu. Đối với chiến lược này, nhà đầu tư H sẽ lời được 20 triệu.
Nhưng Short Sale trên thực tế sẽ không đơn giản như vậy, nhà đầu tư bắt buộc chịu những ràng buộc nhất định. Cụ thể như sau:
Ký quỹ
Đối với yêu cầu về ký quỹ, nếu như nhà đầu tư muốn thực hiện Short Sale bắt buộc phải duy trì trong tài khoản một khoản tiền ký quỹ nhất định để có thể làm tài sản thế chấp khi thua lỗ. Đối với Short Sale, tỷ lệ ký quỹ thông thường sẽ khá cao.
Trả lãi trên số cổ phiếu đã mượn
Nhà đầu tư khi bạn không bắt buộc phải trả cho nhà môi giới hoặc sàn giao dịch một khoản phí (là lãi suất) dựa trên tổng số cổ phiếu đã mượn chút đó.
Lợi nhuận cuối cùng
Ngoài ra đối với Short Sale, chênh lệch của giá mua và giá bán không phải là lợi nhuận cuối cùng. Do bán khống phải chịu những khoản phí như những giao dịch bình thường khác, ví dụ như phí hoa hồng.
Ưu, nhược điểm của Short Sale với nhà đầu tư
Vậy ưu và nhược điểm của Short Sale là gì?
Ưu điểm của Short Sale là gì?
Short Sale có một số ưu điểm nổi bật như sau:
- Short Sale có thể dễ dàng tìm kiếm được lợi nhuận ngay cả trong trường hợp thị trường đang đi xuống.
- Bán khống giúp đem đến tiềm năng lợi nhuận vô cùng lớn chỉ cần một số vốn nhỏ
- Bán khống cũng là chiến lược giúp phòng ngừa rủi ro vô cùng hiệu quả
- Bán khống sẽ được thực hiện theo đa dạng cách thức khác nhau. Trong đó có thể kể đến bán khống ở thị trường chứng khoán và bán khống ở thị trường Forex.
Nhược điểm của Short Sale là gì?
Tuy nhiên trên thực tế Short Sale cũng có một số những nhược điểm nhất định. Vậy nhược điểm của Short Sale là gì?
Short Sale có nhược điểm lớn nhất là rủi ro lớn. Nếu nắm cổ phiếu trong dài hạn thì thua lỗ lớn nhất sẽ là khoản tiền mua cổ phiếu ở thời điểm ban đầu. Tuy nhiên đối với short selling, thua lỗ sẽ là vô hạn.
Ví dụ
Quay trở lại với ví dụ ban đầu giả sử nếu như giá của cổ phiếu không giảm xuống mà tăng lên thì nhà đầu tư sẽ bị thua lỗ. Đối với giá của cổ phiếu hoặc bất cứ 1 tài sản tài chính nào trên thị trường hiện nay cũng vậy. Về mặt giá cả chúng đều có thể tăng lên một cách vô hạn. Do đó thua lỗ của nhà đầu tư nếu như short selling cũng vô hạn.
Ngoài ra với những thị trường tài chính phổ biến như tiền điện tử hoặc forex thì chiến lược Short Sale này cũng có thể dùng đòn bẩy. Đây là công cụ giúp cho họ mở vị thế cùng giá trị lớn hơn nhiều lần số tiền ký quỹ. Như vậy điều này đồng nghĩa với việc lợi nhuận sẽ được tối đa hóa và thua lỗ cũng sẽ tăng lên với tốc độ tương ứng.
Với short selling chứng khoán, nhà đầu tư còn phải chịu rủi ro thu hồi. Trường hợp người cho vay muốn thanh lý sớm để thu hồi số chứng khoán cho vay. Như vậy nhà đầu tư phải thanh lý sớm ở thời điểm bất lợi. Đây là rủi ro xảy ra nếu như nhận bên không có sự ràng buộc nhất định.
Về lãi suất phải trả cũng sẽ lớn hơn phần lợi nhuận bạn đạt được nếu như thời gian mua lại cổ phiếu lâu.
Mục đích, đối tượng thực hiện Short Sale
Vậy mục đích, đối tượng thực hiện Short Sale là gì?
Mục đích của bán khống
Tất cả những ai khi tham gia vào những thị trường tài chính sẽ thực hiện bán khống với hai mục đích nhất định, là đầu tư để phòng ngừa rủi ro và đầu cơ thu về lợi nhuận.
Đầu cơ về thu lợi nhuận:
Đây là mục đích khá rõ ràng, họ sẽ bán khống để có thể tìm kiếm được lợi nhuận nếu như thị trường đi xuống. Nhà đầu cơ có thể ví như nhà đầu tư đa năng. Theo đó họ có thể kiếm tiền dù cho thị trường đi lên hoặc đi xuống. Thông thường nhà đầu cơ bán khống rất nhạy bén với những biến động, đặc biệt là khi thị trường rơi vào trạng thái là “bong bóng” hoặc tăng trưởng quá mức. Nhà đầu cơ sẽ nhận thấy xu hướng giảm tiếp diễn sau đó và thực hiện bán khống để có thể thu lợi nhuận về một cách tối đa.
Đầu tư để phòng ngừa rủi ro:
Nhà đầu tư đã có sẵn danh mục đầu tư trong dài hạn. Theo đó họ bán khống để có thể giảm thiểu được rủi ro hay bảo vệ lợi nhuận đối với danh mục đầu tư của bản thân. Short selling sở dĩ có thể sử dụng để phòng ngừa rủi ro do vị thế của nó đối lập hoàn toàn với những vị thế của những nhà đầu tư dài hạn.
Short selling chỉ dành cho nhà đầu cơ ưa mạo hiểm:
Đối với bán khống rủi ro là rất lớn và thua lỗ có thể vô hạn nếu như thị trường tăng cao một cách bất ngờ. Do đó nhà đầu cơ cần có mức độ chấp thuận rủi ro lớn mới thực hiện chiến lược mạo hiểm này được.
Đối tượng thực hiện bán khống
Short selling có thể thu về lợi nhuận đầy tiềm năng tuy nhiên không phải bất cứ ai cũng phù hợp với chiến lược này.
Nó chỉ dành cho nhà giao dịch chuyên nghiệp: những nhà đầu tư giỏi và có nhiều kinh nghiệm. Những nhà đầu tư này có đủ kiến thức nhìn nhận đúng đắn về thị trường. Họ có đủ tiềm lực để có thông tin hữu ích và chính xác. Những quỹ phòng hộ, những tổ chức tài chính, những nhà đầu tư lớn thông thường là đối tượng sử dụng short selling nhiều nhất.
Short selling chỉ dành cho nhà giao dịch giàu có: thông thường tỷ lệ ký quỹ cao sẽ đòi hỏi những nhà đầu tư có 1 tài khoản tương đối lớn. Ngoài ra chi phí short selling cũng không hề nhỏ. Vì vậy đây là chiến lược rất phù hợp hơn với nhà đầu tư sở hữu nguồn vốn lớn.
Tác động short selling với nền kinh tế
Vậy với nền kinh tế tác động Short Sale là gì?
Những tác động tích cực
- Short Sale giúp tăng tính thanh khoản nếu như thị trường đi xuống nhờ vào sự bù đắp cung cầu của hoạt động này. Nhờ vào đó giúp gia tăng sức hút thị trường với những nhà đầu tư trong, ngoài nước.
- Giúp gia tăng chất lượng những loại chứng khoán ở thị trường: những nhà giao dịch thông thường sẽ thực hiện bán khống nếu như họ cho rằng cổ phiếu được định giá ở mức quá cao với giá trị thực. Và các loại cổ phiếu họ nhắm đến để short selling là cổ phiếu của các công ty mà tài chính thiếu sự minh bạch.
- Giảm tác động nhà đầu tư lớn tới chứng khoán, giúp chứng khoán quay trở lại phản ánh đúng với giá trị thực của nó: với những cổ phiếu khối lượng lưu hành thấp và khi những “ông lớn” mua vào l khối lượng lớn sẽ đẩy cho giá của cổ phiếu lên mức khá cao. Nhà đầu tư nghỉ giá của chứng khoán quá cao sẽ bắt đầu short selling và khiến cung cổ phiếu tăng lên. Bên cạnh đó giá của cổ phiếu sẽ giảm xuống, quay về giá trị thực của nó.
Những tác động tiêu cực
- Short Sale cũng đem tới một số tác động tiêu cực lớn nếu như nhà đầu tư bán khống với mục đích là đầu cơ.
- Nếu như nhiều nhà đầu cơ cùng 1 lúc bán khống chứng khoán sẽ khiến cho giá của chứng khoán giảm xuống bất thường và xuống sâu. Không những gây tổn thương một cách nghiêm trọng tới chứng khoán đó mà còn cho cả thị trường.
- Hiện tại bán khống có thể gây ra khủng hoảng về tài chính cho quốc gia. Theo đó điều này được minh chứng rõ ràng trong các cuộc bán khống lịch sử ví dụ vụ bán khống của đồng Baht Thái (năm 1997) đã gây ra khủng hoảng cho toàn nước Thái và lan rộng ra toàn cầu cũng như những nước châu Á.
- Làm sai lệch những chỉ số đo lường của thị trường: nếu như hành vi bán khống xảy ra, tài sản sẽ được cả người cho vay cũng như người đi vay sở hữu. Như vậy điều này khiến cho giá trị giao dịch cũng như tổng nguồn vốn ở trên thị trường gia tăng. Do đó những chỉ số về đo lường thị trường cũng không hoàn toàn chính xác, gây ảnh hưởng tới chất lượng đánh giá của hoạt động thị trường.
Short Sale trong forex
Đối với thị trường forex cũng có các đặc tính tương tự. Tuy nhiên sẽ có phần khác biệt và đặc biệt có nhiều ưu điểm hơn hình thức bán khống trong chứng khoán.
Đối với thị trường forex, 2 vị thế cơ bản là Mua (Buy), Bán (Sell). Trong đó hình thức bán khống chính là vị thế Bán (Sell). Giả sử nếu như đặt lệnh Bán đối với cặp EUR/JPY, điều này đồng nghĩa với việc mượn tỷ giá để giao dịch và trong tài khoản thực tế sẽ không có 2 loại tiền EUR/JPY này để bán. Hoặc mở vị thế bán ra dầu thô cũng vậy, bạn thực chất không nắm giữ dầu thô rao bán ra thị trường. Nhưng cơ chế mượn và trả chỉ có tính tương đối. Đối với thị trường chứng khoán phải mượn thật, trả thật, còn đối với forex, bạn chỉ đặt lệnh, kiếm lời từ chênh lệch giá.
Ví dụ:
- Giá vàng được nhà đầu tư A dự đoán sau một tuần nữa sẽ giảm. Anh mở vị thế Bán ra 100 ounces vàng có giá là 1,000$/ounce. Giá vàng sau một tuần đã giảm còn lại 800$/ounce và anh ta đã đóng vị thế (Theo đó tương đương mua 100 ounces có giá là 800$/ounce để có thể trả lại cho sàn giao dịch). Nhà đầu tư A sau khi kết thúc giao dịch có được lợi nhuận là 200$/ounce và chưa tính khoản phí giao dịch.
Ưu điểm bán khống Short Sale trong forex
Nhà đầu tư có thể thực hiện bán khống trên hàng ngàn loại tài sản khác nhau, chỉ cần tin tưởng rằng giá của tài sản đó sẽ giảm trong tương gần.
Đòn bẩy giúp cho bán khống giá trị lớn cùng số tiền ký quỹ thấp và giúp tối đa hóa được lợi nhuận dựa vào số vốn nhỏ ban đầu.
Thông thường chi phí giao dịch sẽ thấp hơn bán khống ở thị trường chứng khoán.
Lãi suất của việc vay mượn sẽ nhận vào tài khoản hay phải trả cho sàn giao dịch. Không giống với bán khống ở thị trường chứng khoán, những nhà đầu tư phải trả lãi vay mượn.
Bán khống ở Việt Nam có hợp pháp hay không?
Với bán khống, pháp luật Việt Nam hiện tại chưa có một quy định nào cụ thể. Tất cả chỉ là dự thảo và nó cũng đang ở các bước đầu trong việc định nghĩa bán khống cũng như hướng dẫn ở những bước ban đầu. Theo đó có thể thấy được rằng thị trường Việt Nam hiện tại vẫn chưa sẵn sàng cho phép những nhà đầu tư bán khống. Trong khi đó short selling rất phổ biến ở những nước phát triển.
Do đó tất cả hành vi bán khống ở thị trường chứng khoán của Việt Nam là hành vi vi phạm pháp luật.
Hình thức bán khống ở thị trường Forex Việt Nam cũng một số hạn chế nhất định.
Như vậy qua bài viết trên https://beatforex.net/ đã cung cấp đầy đủ những thông tin chi tiết nhất liên quan tới khái niệm Short Sale là gì. Theo đó có thể thấy được rằng đây là một trong những chiến lược kinh doanh vô cùng phổ biến trên thị trường và đặc biệt là đối với thị trường Forex. Hy vọng rằng với những thông tin được chia sẻ qua bài viết trên sẽ giúp cho bạn hiểu được rõ hơn về hình thức bán khống và áp dụng một cách hiệu quả.
