Thị trường Forex đang ngày càng rộng lớn và phát triển tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên các giao dịch quyền chọn tại thị trường Việt Nam hay còn gọi là hợp đồng quyền chọn (Options Trading) vẫn còn xa lạ đối với nhiều nhà đầu tư và các trader. Đây là một hình thức giao dịch vô cùng phổ biến được các nhà đầu tư ưa chuộng. Cùng tìm hiểu Option là gì? cách giao dịch quyền chọn trên thị trường tài chính Forex trong bài viết ngay sau đây nhé.
Option là gì trong phân tích kỹ thuật?
Giới thiệu về giao dịch quyền chọn
Tuy xuất hiện ở thị trường Việt Nam đã lâu và ngày càng phát triển, đồng thời có nhiều người dùng và tham gia đầu tư trên sàn giao dịch tài chính Forex. Nhưng những loại hình giao dịch tài sản tại đây vẫn không đa dạng về hình thức. Các nhà đầu tư như vẫn còn áp dụng những phương pháp giao dịch truyền thống, hợp đồng quyền chọn chính là khái niệm còn khá xa lạ với các nhà đầu tư và các trader tại Việt Nam.
Trước đây, các giao dịch về quyền chọn ở Việt Nam hay còn được gọi ở một cái tên khác là “hợp đồng quyền chọn” vẫn còn khá xa lạ với người dân nơi đây. Vì loại hình giao dịch này chưa được phổ biến trên sàn mà chỉ thông qua thị trường OTC. Nhưng đối với các thị trường tài chính Forex hay tiền điện tử thì hợp đồng tương lai này và các quyền chọn dần được mọi người biết đến nhiều hơn trong những năm gần đây.
Option có nghĩa là quyền chọn hay với tên gọi đầy đủ hơn chính là hợp đồng tương lai. Option Contract chính là một trong những hình thức chứng khoán phái sinh thường thấy nhất đối với các nhà đầu tư ở thị trường nước ngoài. Trong đó người mà nắm giữ loại hợp đồng này để có quyền được mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở ở một mức giá cụ thể do họ định trước tại một thời điểm nhất định trong tương lai gần.
Khái niệm về Option là gì?
Giao dịch quyền chọn chính là một hình thức đầu cơ vào một tài sản nhất định mang lại cho người nắm giữ tài sản đó quyền được sở hữu tài sản tại một mức giá thống nhất. Những tài sản này có thể là cổ phiếu, trái phiếu hoặc hàng hóa bất kì trên thị trường giao dịch nào đó. Thế nên những sản phẩm đó mới được gọi là sản phẩm phái sinh vì giá của một quyền chọn được tính từ giá của tài sản cơ sở đó từ thời điểm được giao dịch.
Hợp đồng quyền chọn đã trở nên phổ biến rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới đặc biệt hình thức giao dịch này bắt nguồn từ thời Hy Lạp cổ đại. Khi một số thương lái tại vùng đất đó lựa chọn đầu cơ vào mùa vụ thu hoạch trái ô liu. Từ đó được nhiều người sao chép phương thức đầu cơ này và áp dụng cho những giao dịch ở những thế hệ sau trong nhiều thị trường khác nhau. Trong đó có thị trường tài chính Forex, cổ phiếu, hàng hóa và cả trái phiếu.
Trong số đó các nhà đầu tư nhận thấy loại giao dịch này xuất hiện phổ biến và rộng rãi nhất đối với thị trường giao dịch quyền chọn cổ phiếu. Nội dung giao dịch này rất giống với các loại hình thức đầu cơ khác. Cụ thể nhà đầu tư phải dựa vào những kiến thức và kinh nghiệm cũng như kỹ năng của mình để dự đoán tình hình xu hướng và kỳ vọng vào giá của thị trường sẽ đi theo những đường đi nước bước mà mình đã vạch ra trước đó.
Đặc điểm của giao dịch quyền chọn
Nhìn chung những hình thức giao dịch và đầu tư tất cả đều sẽ liên quan trực tiếp đến khả năng của bạn. Trong đó, phân tích về diễn biến tình hình tăng hoặc giảm của một công cụ và có hiệu lực trong khoảng thời gian nhất định. Điểm khác biệt lớn nhất giữa giao dịch quyền chọn và các sản phẩm khác chính là các hợp đồng quyền chọn này sẽ có ngày đáo hạn. Điều này được hiểu là lợi nhuận kỳ vọng sẽ không rõ ràng khi các nhà đầu tư thực hiện giao dịch.
Vì họ không chỉ dự đoán đúng xu hướng của nó mà còn phải có cơ sở ước tính xem thị trường sẽ tiếp tục di chuyển theo hướng kỳ vọng như thế nào?. Bao gồm cả những biến động dự kiến của xu hướng đó sẽ diễn ra và kết thúc trong vòng bao lâu. Và hơn hết giá của một quyền chọn mua hoặc bán sẽ bị tác động trực tiếp bởi biến động thị trường, lãi suất thời điểm đó, khối lượng giao dịch trong phiên giao dịch và những yếu tố quan trọng khác.
Tài sản cơ sở của Option có thể là bất kỳ loại tài sản nào có giá trị và không nhất thiết phải được chuẩn hóa về khối lượng cũng như số lượng và giá trị như hợp đồng tương lai. Tuy nhiên Option chỉ được giao dịch trên thị trường OTC và không được niêm yết tại Việt Nam. Tuy nhiên thị trường giao dịch phái sinh tại Việt Nam đang có dự kiến rằng các ngành sẽ mở rộng thêm các loại hình chứng khoán khác trong đó có Option trên cổ phiếu và chỉ số.
Vì không được niêm yết trên sàn nên các bên giao dịch sẽ không cần thiết phải ký quỹ. Người mua sẽ trả cho người bán một khoản phí trước tiên để sở hữu chúng và thông thường phí này có tên gọi là Premium. Trong đó Premium cũng chính là giá hợp đồng của giao dịch quyền chọn đó. Sau đó việc thanh toán và chuyển giao tài sản sẽ được thực hiện vào đúng ngày đáo hạn ký kết hợp đồng, và tùy thuộc vào từng loại quyền chọn mà các nhà đầu tư đã giao dịch.
Giao dịch quyền chọn hiện nay có những loại cơ bản nào?
Thị trường giao dịch ngày càng phát triển, ngày càng có nhiều hình thức giao dịch quyền chọn khác nhau nhau phù hợp với nhu cầu mong muốn của các nhà đầu tư. Chính vì thế chúng ta có quyền lựa chọn hình thức liên quan đến thời hạn mà hai bên sẽ thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình. Thị trường hiện nay có hai kiểu giao dịch quyền chọn khác nhau như Option kiểu Mỹ và Option kiểu Âu.
Option kiểu Mỹ được định nghĩa là người mua thực hiện quyền mua, bán tài sản cơ sở mà mình đang sở hữu vào bất kỳ thời điểm nào trước khi ngày đáo hạn được diễn ra. Đối với Option kiểu Âu tức người mua chỉ được thực hiện quyền mua bán những tài sản mà mình đang sở hữu tại thời điểm tài sản được đáo hạn. Đây chính là phân loại quyền chọn dựa vào thời điểm thực hiện quyền khác nhau mà chúng ta có những kiểu giao dịch khác nhau.
Bên cạnh phân loại Option dựa vào thời gian thực hiện quyền thì cũng có dạng Option phân biệt vào một số đặc tính khác nhau. Ví dụ như Option kiểu Á, Option rào cản, Binary Options và Option tiêu chuẩn hay còn gọi là Vanilla Option. Trong đó, giá bán dùng để so sánh với mệnh giá thực hiện để tính toán việc lời lỗ trong thời gian đáo hạn chính là mức giá trung bình của tài sản cơ sở ở trong một khoảng thời gian được quy định trong hợp đồng.
Quyền chọn kiểu rào cản được hiểu theo nghĩa như người mua có quyền thực hiện nếu như giá trị của tài sản cơ sở mà mình đang sở hữu vượt qua một ngưỡng nào đó được xác định cụ thể trước trong hợp đồng giao dịch. Còn đối với Binary Option chính là quyền chọn kép hoặc quyền chọn nhị phân dành cho những người có kinh nghiệm trên thị trường với tính chất thắng tất cả hoặc không có gì.
Quyền và nghĩa vụ của các bên trong giao dịch quyền chọn Option là gì?
Trên thị trường hiện nay có 2 cách phân loại quyền chọn phổ biến và thông dụng đó chính là phân loại theo tài sản cơ sở và phân loại theo thuế đối với tài sản cơ sở. Nếu không nợ thì tài sản cơ sở trong giao dịch có rất nhiều thể loại. Đặc biệt, bạn có thể sử dụng hợp đồng quyền chọn để mua bất kỳ loại tài sản nào và không cần nhất thiết phải được chuẩn hóa như hàng hóa, nguyên liệu, cổ phiếu, trái phiếu và tiền tệ cũng không ngoại lệ.
Còn đối với phân loại theo vị thế của tài sản cơ sở thì Option chỉ có hai loại tương ứng đó là vị thế bên mua và vị thế bên bán. Đầu tiên đó chính là Call Option được hiểu là quyền chọn mua. Trong đó hợp đồng quyền chọn mua mà người mua đang nắm giữ Option có toàn quyền được mua tài sản cơ sở với mức giá đã được đề xuất ban đầu vào đúng thời điểm hoặc trước ngày đáo hạn diễn ra.
Loại thứ hai chính là Put Option được hiểu là quyền chọn bán. Có nghĩa là một hợp đồng quyền chọn mà người mua hoặc người đang nắm giữ Option có toàn quyền bán những tài sản cơ sở mà mình đang sở hữu tại mức giá thực hiện vào ngày đáo hạn hoặc trước ngày đáo hạn.
Chúng ta cùng đến với quyền và nghĩa vụ của hai bên khi thực hiện giao dịch quyền chọn. Trong khi Call Option thì người mua phải trả cho người bán một khoản phí quyền chọn tên Premium ngay tại thời điểm ký hợp đồng. Khi thời gian hợp đồng kết thúc tức ngày đáo hạn nếu người mua Option muốn thực hiện quyền mua tài sản cơ sở. Thì người bán phải tuân thủ thực hiện bán tài sản cho người mua đúng với mức giá định trong hợp đồng.
Đối với Put Option thì người mua Put Option phải trả một khoản phí quyền chọn Premium cho người bán như trong hợp đồng đã đề cập. Khi nếu người mua Option muốn thực hiện quyền bán tài sản cơ sở của mình thì chính người bán phải thực hiện nghĩa vụ đó là mua lại toàn bộ tài sản cơ sở với mức giá đúng trong hợp đồng đã ký kết với nhau từ trước đó.
Cách giao dịch Option trong thị trường tài chính hiệu quả
Đối với các công cụ phái sinh như Option, các nhà đầu tư trên toàn thế giới sẽ giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên, đối với thị trường Việt Nam hiện tại chỉ có hình thức hợp đồng tương lai (Future Contract). Chính là loại chứng khoán phái sinh duy nhất được phép giao dịch trên thị trường này. Tuy nhiên những hợp đồng quyền chọn vẫn được phép giao dịch nhưng chỉ được ưa chuộng giao dịch tại các tổ chức lớn ở OTC.
Hiện nay những nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường hay nhà nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ chưa có cơ hội để tiếp cận loại công cụ giao dịch này. Ở thời điểm này nếu các nhà đầu tư quan tâm và muốn giao dịch quyền chọn thì các bạn vẫn có thể có được hai sự lựa chọn. Thứ nhất là chọn giao dịch loại Option nhị phân tức là Binary Option trên các sàn giao dịch quốc tế. Hoặc giao dịch tại các Vanilla Option quốc tế trên các sàn giao dịch Forex có hỗ trợ loại sản phẩm này.
Giao dịch trên các sàn BO
Tất cả các giao dịch quyền chọn trên sàn đều thuộc Binary Options, hình thức giao dịch này vô cùng đơn giản. Về cơ bản các bạn chỉ cần cần đặt cược một số tiền bất kỳ hoặc dự đoán giá của tài sản cơ sở theo kinh nghiệm và kỹ năng của bản thân sẽ tăng lên hay giảm xuống trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu bạn dự đoán đúng với tình hình bạn sẽ nhận được lợi nhuận bằng với tỷ lệ phần trăm trên số tiền đặt cược mà sàn sẽ trả cho bạn.
Nhưng nếu bạn dự đoán sai thì bạn sẽ mất toàn bộ số tiền đặt cược vào cũng như tất cả tài sản cho giao dịch đó. Bên cạnh đó, những dự đoán tăng hoặc giảm thì còn nhiều hình thức dự đoán khác nhau tùy thuộc vào từng sàn BO. Ngoài ra, các giao dịch BO cũng sẽ có những yêu cầu về số tiền đặt cược tối thiểu, tối đa cũng như tỷ lệ chi trả tùy thuộc vào loại tài sản cơ sở được cung cấp sẽ khác nhau đối với mỗi sàn.
Những rủi ro khi tham gia giao dịch Option là gì?
Tuy mang đến nhiều lợi nhuận và tiềm năng làm giàu nhanh chóng cho các nhà đầu tư. Phần trăm lợi nhuận cao và tỉ suất chiến thắng cũng cao hơn so với các giao dịch truyền thống khác. Nhưng đồng thời khi giao dịch quyền chọn cũng không phải là không có rủi ro, đây là hình thức giao dịch có rủi ro cao hàng đầu trong thị trường tài chính Forex. Các thị trường khác như cổ phiếu hay tiền ảo, khi tham gia giao dịch các nhà đầu tư hết sức lưu ý và đề phòng.
Rủi ro đầu tiên phải kể đến đó chính là hợp đồng quyền chọn có các cơ chế tính phí hợp đồng và cơ chế làm việc khá phức tạp. Điều này bắt buộc nhà đầu tư phải tìm hiểu thật kỹ và hiểu đúng những quy luật cũng như cách thức vận hành của loại giao dịch này. Nếu như các nhà đầu tư hiểu sai vấn đề thì dễ dẫn đến đầu tư sai phương pháp, kéo theo những hậu quả khôn lường có thể làm mất toàn bộ những lợi nhuận cũng như phí thanh toán trước đó.
Điều đặc biệt trong giao dịch quyền chọn đó chính là người bán sẽ gặp nhiều rủi ro tiềm ẩn hơn người mua. Chiến lược giao dịch trong hệ thống Option không hề đơn giản khi bạn thực hiện các so sánh các lựa chọn thay thế thông thường. Các nhà tư nên lưu ý hợp đồng quyền chọn sẽ có phí hợp đồng biến động đi kèm xu hướng giảm đến khi ngày đáo hạn.
Cuối cùng, khi các nhà đầu tư chấp nhận tham gia hợp đồng này thì mức độ thanh khoản của hình thức giao dịch này khá thấp và ảnh hưởng lớn đến thị trường quyền chọn. Do đó các nhà giao dịch sẽ sớm cảm thấy chán nản và không muốn đầu tư. Thế nên các nhà đầu tư mới chưa có nhiều kinh nghiệm nên chọn đầu tư theo những phương pháp giao dịch truyền thống cho thật thành thạo trước khi bắt đầu tham gia vào hình thức giao dịch quyền chọn này.
Tìm hiểu kiến thức đầu tư ở đâu?
Nếu bạn là một nhà đầu tư mới có hứng thú với thị trường tài chính Forex. Thì bước đầu tiên để tham gia thị trường mà bạn cần làm đó chính là tìm hiểu và học hỏi những kiến thức căn bản về thị trường đầu tư. Và cũng như cách thức giao dịch và tình hình biến động của thị trường. Những kiến thức nền tảng sẽ giúp bạn củng cố những quyết định đầu tư của bản thân trong quá trình tham gia vào thị trường một cách nghiêm túc.
Hiện nay có những những đơn vị cung cấp những kiến thức hoàn toàn miễn phí và đầy đủ như Beat Forex đã và đang cung cấp cho các nhà đầu tư. Beat Forex là một địa chỉ uy tín được nhà đầu tư cập nhật nhiều nhất để củng cố nền tảng về thị trường, cũng như căn bản về các khái niệm cần thiết. Đặc biệt những khóa học tại Beat Forex điều hoàn toàn miễn phí, xuyên suốt khóa học là những kiến thức nền tảng về thị trường Forex và những cách thức giao dịch hiệu quả.
Những giao dịch trên thị trường tài chính liên quan đến hình thức giao dịch quyền chọn chưa bao giờ là một bài toán dễ dàng đối với các nhà đầu tư tham gia giao dịch trên sàn Forex. Những thông tin được tác giả cung cấp trong bài viết Option là gì vừa rồi là những điều mà tác giả muốn gửi đến nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường. Hy vọng các bạn có thể nắm được khái niệm, hình thức cũng như những rủi ro khi tham gia Option một cách hiệu quả nhé.
